
सरकारी सेवामा ठगीले जनतामा सरकारप्रति अविश्वास उत्पन्न गराउँछ र भ्रष्टाचारलाई संस्थागत बनाउने खतरा हुन्छ । सरकारी सेवामा हुने ठगीका केही प्रमुख प्रकारहरू यस प्रकार छन्
१. नक्कली अनुदान र अनुदान वितरणमा ठगीः
सरकारी अनुदान र राहतकोषहरू वितरणमा अनियमितता देखिन्छ, जहाँ वास्तविक लाभग्राहीलाई अनुदान नपुग्ने र अन्य व्यक्तिहरूले नक्कली कागजात बनाएर फाइदा लिने सम्भावना हुन्छ ।
२.रिश्वत र घूसः
सेवा प्राप्त गर्न वा कुनै काम छिटो गराउन सेवाग्राहीहरूलाई सरकारी कर्मचारीलाई घूस दिन बाध्य पारिन्छ । यसले सेवाहरूमा ढिलाइ र अनियमितता ल्याउँछ।
३. कागजातमा हेरफेरः
सरकारी सेवाहरूमा लाग्ने कागजातहरूमा हेरफेर गरी ठगी गरिन्छ, जस्तै नक्कली नागरिकता प्रमाणपत्र, जन्म प्रमाणपत्र, वा शिक्षा प्रमाणपत्र बनाएर अवैध रूपमा सेवा प्राप्त गर्ने।
४. सेवामा ढिलासुस्ती र अनियमितताः
सरकारी सेवा प्रक्रियामा ढिलासुस्ती गर्ने र सेवाग्राहीहरूलाई अनावश्यक झन्झटमा पार्ने काम गरिन्छ, जसले गर्दा सेवाग्राहीहरूले छिटो सेवा प्राप्त गर्न अनाधिकृत शुल्क तिर्न बाध्य हुन्छन् ।
५. कानूनी प्रक्रियामा ठगीः
अदालत र अन्य कानूनी प्रक्रियामा ठगी, जस्तै मुद्दा छिटो हल गर्ने वाचा गर्दै अनधिकृत रकम असुल्ने, कागजातहरू हराउने वा जानाजानी गलत प्रमाण प्रस्तुत गर्ने कामहरू गरिन्छ ।
६. भ्रष्टाचार र अनियमितताः
सरकारी खरिद प्रक्रियामा भ्रष्टाचार, सार्वजनिक सम्पत्तिको दुरुपयोग, र सरकारी योजनाहरूको कार्यान्वयनमा अनियमितता हुने गर्दछ।
७. नक्कली सेवा प्रदायकहरूः
केही ठगहरूले सरकारी सेवा प्रदायक बनेर सेवाग्राहीहरूबाट रकम असुल्छन्, जस्तै नक्कली भिसा आवेदन केन्द्र, नक्कली पासपोर्ट कार्यालय, आदि।
समाधान र सुधारका उपायहरूः
–पारदर्शीताः सेवाहरूमा पारदर्शीता बढाउन डिजिटल प्रक्रियाको उपयोग।
–कानूनी कारबाहीः ठगी गर्ने व्यक्तिहरूलाई कानूनी कारबाहीको दायरामा ल्याउने।
–जनचेतनाः नागरिकहरूलाई सरकारी सेवाहरूको सही जानकारी र प्रक्रियाको बारेमा सचेत गराउने।
–सम्पर्क बिन्दुः ठगीको सिकार भएका सेवाग्राहीहरूका लागि सरकारी सम्पर्क केन्द्रको स्थापना।