नेपालको सांस्कृतिक र धार्मिक धरोहर संसारभरि प्रसिद्ध छ। यसका पवित्र स्थलहरू, जस्तै पशुपतिनाथ, धर्म र आस्थाको प्रतीक बनेका छन्। पशुपति क्षेत्रको महिमा र महत्वलाई विश्वभरि सम्मान गरिएको छ। तर, हालैको एक अकल्पनीय घटनाले न केवल नेपाली समाजलाई, बरु सम्पूर्ण विश्वलाई चकित बनाएको छ। पशुपतिमा जलाउँदै गरेको लाशबाट मासु झिकेर बेच्ने कार्यले हाम्रो सांस्कृतिक र धार्मिक आस्थामा गहिरो शंका उत्पन्न गरेको छ।
पशुपतिनाथ मन्दिर नेपालको प्रमुख धार्मिक स्थल हो, जसमा प्रत्येक वर्ष लाखौँ भक्तजन पूजा गर्न आउँछन्। यहाँको शमशान क्षेत्रलाई पनि एक पवित्र स्थलको रूपमा सम्मान गरिएको छ। मरेका व्यक्तिहरूको संस्कार यथासम्भव इज्जतपूर्वक गर्नुपर्ने धार्मिक मान्यता छ। तर, हालैको घटना यस पवित्र स्थलमा एक असाधारण घटना भएको छ। शमशान क्षेत्रको मासु झिकेर बेच्ने कार्यले धार्मिक मान्यतामा गहिरो आघात पुर्याएको छ।
पशुपतिमा शमशान संस्कार गर्नु, मृत शरीरलाई जलाउनु, र त्यसको पवित्रताको सम्मान गर्नु धार्मिक परम्पराको हिस्सा हो। यसरी, लाशको मासु झिकेर बेच्न केवल एक आपराधिक कृत्य होइन, धार्मिक आस्थाको अपमान पनि हो। यस प्रकारको कुकर्मले समाजको नैतिकता र विश्वासलाई हानि पुर्याउँछ।
मृतकको मासु बेच्ने सम्भावना कस्तो उद्देश्यका लागि हुन सक्छ? यो प्रश्न बडो गम्भीर छ। केही मानिसहरूले तान्त्रिक क्रियाकलापहरूको लागि यस्तो कार्य गरिरहेका हुन सक्छन्, जसका बारेमा समाजमा चर्चा र द्विविधा पनि रहेको छ। तान्त्रिक पूजा र अनुष्ठानमा जीवित र मृत शरीरको प्रयोग भएको कथाहरू प्रचलित छन्, यद्यपि यस्ता कार्यहरूको प्रमाणिकता सधैं शंका चिह्नको रुपमा रहेको छ। यस्तो परिस्थितिमा, यदि मरेका व्यक्तिहरूको मासु कुनै तान्त्रिक प्रयोगमा प्रयोग भएको हो भने, यसले समाजमा भय र अशान्ति फैलाउन सक्छ।
तर, यो केवल एक आशंका हो। अनुसन्धानको आधारमा, यस्तो घटनामा संलग्न व्यक्तिहरूको उद्देश्य स्पष्ट हुन आवश्यक छ। यदि तिनीहरू साँचै तान्त्रिक विधि अपनाई रहेका छन् भने, यसले केवल आध्यात्मिक अन्वेषणको होइन, अपराध र अनैतिकताको पनि संकेत दिन्छ।
यस घटनाको कानूनी दृष्टिकोणबाट पनि गहिरो विचार गर्न आवश्यक छ। मासु बेच्ने कार्यले केवल धार्मिक र सांस्कृतिक आस्थाको अपमान गरेको छैन, बरु यो एक अपराध हो जसका लागि कडा कानूनी कारवाही आवश्यक छ। अनुसन्धानका अनुसार, शब जलाउने व्यक्तिले मासु झिकेर रु ४०० पाएको र सहायक व्यक्तिले रु १०० पाएको पाइएको छ। यसले यो कार्यको वित्तीय पक्षलाई पनि उजागर गरेको छ, जसले दुरुपयोग र मानवाधिकार उल्लङ्घनको संकेत दिन्छ।
प्रहरीका लागि यो अत्यन्तै चुनौतीपूर्ण कार्य हो कि उनीहरूले कहाँ र कसरी यो मासु प्रयोग भएको छ भन्ने अनुसन्धानलाई अघि बढाउँछन्। एकातिर यो अपराधको अन्वेषण महत्त्वपूर्ण छ भने अर्कोतिर, यसलाई गुपचुप राख्नाले अपराधीहरूको संरक्षण गर्न सक्छ।
यो घटनाले हाम्रो विश्वासप्रति प्रश्न उठाएको छ। नेपालमा जस्तो पवित्र स्थानमा यस्तो अनैतिक कार्य भएको देख्दा समाजको आस्थामा हल्ला आएको छ। यस घटनाले केवल नेपाली समाजलाई मात्र होइन, सम्पूर्ण विश्वमा हाम्रो सांस्कृतिक र धार्मिक पहिचानलाई असर पुर्याएको छ। अब हामीले सोच्नुपर्ने कुरा यो हो कि यस्तो घटनाका कारण हामीले कस्तो प्रतिबद्धता अपनाउने? हामीलाई आफ्नो आस्थामा दृढ रहनु पर्नेछ, र यस्ता अनैतिक र आपराधिक कृत्यहरूको विरोध गर्न सक्षम बन्नु पर्नेछ।
नेपालको पवित्र स्थल पशुपति क्षेत्रसँग सम्बद्ध यो असामान्य र अपराधिक घटना केवल एक सामान्य अपराध नभई धार्मिक र सांस्कृतिक धरोहरमा गहिरो घाउ लगाउने कार्य हो। यसको अनुसन्धान र सत्यतथ्य सार्वजनिक गर्नु महत्त्वपूर्ण छ। यस घटनाले हामीलाई हाम्रो आस्थामा पुनः विचार गर्न प्रेरित गरेको छ। यस्ता अपराधमा संलग्न व्यक्तिहरूलाई कडा कारवाही गर्न र समाजलाई यसको परिणामको बारेमा सचेत पार्न अत्यन्तै आवश्यक छ। यस घटनाले बिश्वास र नैतिकताको पुनर्मूल्याङ्कन गर्नुपर्ने आवश्यकता को संकेत दिएको छ, जसले हामीलाई सच्चा समाज र धर्मका लागि विचार गर्न उक्साउँछ।
कल्पना पौडेल ‘जिज्ञासु’
खजुरा बाँके।
